روکش دندان چیست؟

زمانی که دندان‌ها در معرض پوسیدگی قرار می‌گیرند اگر برای درمان آنها زود اقدام کنیم و آنها را ترمیم کنیم به راحتی ترمیم شده و نیاز به دستکاری چندانی از جانب دندانپزشک ندارد. اما گاهی پوسیدگی به حدی زیاد است که ساختمان دندان تا حد زیادی تخریب شده است و در اینجاست که روکش دندانی استفاده می‌شود. روکش دندان (dental crown)  نوعی ترمیم دندانپزشکی است که بر روی دندان‌هایی با تخریب گسترده قرار می‌گیرند تا علاوه بر حفاظت از آنها در برابر شکستن، عملکرد و زیبایی دندان بازگردانده شود. به روکش‌های دندانی یا همان پروتز دندانی  از جنس‌های مختلفی ساخته می‌شوند. موادی که با ان روکش دندانی ساخته می‌شود تا جایی که ممکن است باید با شرایط دهان سازگاری داشته باشد

انواع روکش دندان

روکش‌های فلزی: همانطور که نامش مشخص است تمام بخش پوشش دهنده دندان از فلز است. این نوع روکش بسته به نوع فلزات موجود در آلیاژ آن به رنگ زرد یا سفید موجود هستند. از مزایای این روکش این است که  خراش دندان  بسیار کم صورت می‌گیرد. از آنجایی که کاملا روی دندان قرار می‌گیرد ماندگاری بالایی دارد. برای تهیه این نوع روکش‌ها هیچ وقت از فلز به تنهایی استفاده نمی‌شود بلکه از آلیاژهای فلزی برای ساخت این نوع روکش‌ها استفاده می‌شود. از جمله آلیاژ‌های استفاده شده در این روکش‌ها میتوان به طلا، پلاتینیوم، پالادیوم، نیکل و کروم اشاره کرد. روکش‌های فلزی بیشتر برای دندان‌های عقبی استفاده می‌شوند چرا که ظاهر زیبایی ندارند.

روکش‌های سرامیکی: این روکش‌ها از نوعی چینی به نام پرسلن ساخته می‌شوند. در مواردی که زیبایی در اولویت اول باشد از روکش‌های سرامیکی استفاده می‌شود. این روکش‌ها طبیعی‌تر به نظر می‌رسند چرا که در ساخت آنها فلزی به کار برده نشده است. از آنجای که ساختار این نوع روکش‌ها ضعیف هستند فقط برای دندان‌های قدامی (دندان‌های جلویی)  استفاده می‌شوند.

روکش‌های Pfm (ترکیب سرامیک و فلز): این روکشها ترکیبی از هر دو روکش فلزی و سرامیکی هستند. این ترکیب در واقع ترکیبی از زیبایی و استحکام است. بخش فلزی این روکش دورتا دور دندان را پوشش می‌دهد و استحکام روکش را سبب می‌شود و بخش سرامیکی هم قسمت زیبایی روکش را به عهده دارد. استحکام و دوام این روکش نسبت به روکش سرامیکی بیشتر است. اما این روکش‌ها در مواردی ممکن است لعاب روی روکش از بین برود و باعث سایش دندان مقابل می‌شود. همچنین احتمال ترک یا پریدگی بخش سرامیکی روکش وجود دارد. در این نوع روکش‌ها در مواردی به دلیل تحیل لثه لبه فلزی روکش به خصوص در دندان‌های جلو دیده می‌شود که جلوه زیبایی ندارد.

روکش دندان زیرکونیوم: یکی از انواع روکش‌ های سرامیکی است که به کمک فریم‌های زیرکونیومی تقویت می‌شوند. این نوع روکش ها از نظر ساختاری مشابه روکش‌های Pfm اما به جای فلز در مرکز روکش از زیرکونیوم استفاده می‌شود. زیرکونیوم از لحاظ استحکام مشابه آلیاژهای فلزی و یا حتی بیشتر از آنها است و ظاهری سفید رنگی دارد. این نوع روکش از بهترین نوع روکش‌ها محسوب می‌شوند چرا که هم استحکام بالا  دارند و هم از لحاظ زیبایی ظاهری زیبا به دندان می‌دهند. این روکش‌ها از نظر قیمت نسبت به سایر روکش‌ها قیمت بالاتری دارند و حتما باید سطح آنها براق شوند تا باعث سایش دندان مقابل نشود.

مراحل انجام روکش:

معاینه و آماده‌سازی دندان یا همان تراش دندان

قالبگیری دندان مورد نظر و انتاب رنگ

انتقال قالب به لابراتوار

گذاشتن فریم موقت برای امتحان روکش

قرار دادن روکش نهایی

طول عمر و ماندگاری روکش‌های دندان:

سوالی که اکثر بیماران از دندانپزشکان می‌پرسند این است که طول عمر مفید روکش‌ها چند سال است. متاسفانه روکش هم مانند دندان دچار پوسیدگی می‌شود ولی با رعایت بهداشت دهان و دندان می‌توانیم عمر مفید روکش را افزایش دهیم. دندان‌های روکش شده نیاز به مراقبت بیشتری دارند به گونه‌ای که علاوه بر استفاده مرتب از مسواک و نخ‌دندان، رژیم غذایی هم تاثیر زیادی در طول عمر روکش دارد.